گنجه، یکی از قدیمی‌ترین و باارزش‌ترین مراکز فرهنگی و تاریخی آذربایجان، میزبان آثار معماری بسیاری است که بازتاب‌دهنده هویت تاریخی این شهر هستند. حمام چوکک یکی از این بناهای منحصربه‌فرد است که با حفظ روح تاریخی و فرهنگی، هر ساله گردشگران و علاقه‌مندان به معماری سنتی شرق را به خود جذب می‌کند.
این حمام که امروزه به‌صورت موزه فعالیت می‌کند، نمونه‌ای برجسته از معماری حمام‌های سنتی ایرانی-ترکی است و جزئیات دقیق آن، سبک زندگی و فرهنگ حمام‌داری در قرن‌های گذشته را به تصویر می‌کشد. حمام چوکک با عناصر اصلی حفظ‌شده، تزئینات و بازسازی‌های انجام‌شده، محیطی جذاب و آموزنده برای بازدیدکنندگان فراهم کرده است.
ساخت این بنا به سال ۱۶۰۶ میلادی بازمی‌گردد و بر اساس طرح معمار شیخ بهاالدین ساخته شده است. به دلیل آنکه این حمام به دستور شاه عباس اول بنا شده، در بین مردم گنجه به «حمام شاه عباس» نیز معروف است. نام «چوکک» نیز به دلیل ساختار ویژه بنا است؛ این حمام در یک گودال ساخته شده تا فشار آب به خوبی تأمین شود.
در سال ۲۰۰۱، حمام چوکک به عنوان یک بنای فرهنگی با اهمیت محلی ثبت شد و در سال ۲۰۱۳ تحت مرمت و بازسازی قرار گرفت تا حفاظت از آن تضمین شود. امروز، این مکان تاریخی در مرکز شهر و نزدیک به منطقه پیاده‌روی اصلی گنجه قرار دارد و با دسترسی آسان، محیطی ایده‌آل برای گردشگران، علاقه‌مندان به عکاسی و پژوهشگران فرهنگی فراهم می‌کند.
کارشناسان معتقدند که حمام چوکک تنها یک بنای معماری نیست، بلکه نمادی از فرهنگ و زندگی اجتماعی مردم گذشته گنجه است. بازدیدکنندگان می‌توانند از نزدیک با سبک معماری شرقی، فضای تعاملی حمام‌ها و زندگی روزمره مردم قرون گذشته آشنا شوند. علاوه بر این، برگزاری تورهای فرهنگی و آموزشی در این مکان باعث شده تا نسل جدید نیز با ارزش‌های تاریخی و فرهنگی شهر گنجه آشنا شود.
با توجه به اهمیت فرهنگی و تاریخی حمام چوکک، مسئولان شهری و میراث فرهنگی تأکید دارند که حفظ این مکان و معرفی آن به گردشگران داخلی و بین‌المللی، نقش مهمی در توسعه گردشگری فرهنگی گنجه و افزایش شناخت میراث تاریخی آذربایجان خواهد داشت.
حمام چوکک با ترکیب ارزش‌های معماری، تاریخی و فرهنگی، نمونه‌ای برجسته از میراث غنی گنجه است و بازدید از آن فرصتی است برای درک عمیق‌تر تاریخ، هنر و فرهنگ مردم این دیار. این مکان تاریخی، با زیبایی بصری و دسترسی آسان، همچنان قلب گردشگری فرهنگی شهر را می‌تپاند و به عنوان یک نماد زنده از گذشته، نسل امروز و فردای گنجه را به خود پیوند می‌دهد.
نظر شما